به یاد مادر بزرگ

  

این روزها دوباره شکاف میان باش و ای کاش زیر پای ام، در یک قدمی نگاه درمانده ام دهان باز می کند. به یاد خاطرات کودکی مادربزرگ ام می افتم که قبل از مرگ، از لابه لای گذشته ی رو به انقراض اش با سرپنجه های پیز زنی مکتب ندیده، بیرون می کشید و برای من که هنوز نشست ِ گرد و غبار تاریخ را روی تن ِ تر و تازه ام احساس نمی کردم تعریف می کرد. انگار وقتی چهارپایی تلف می شده و گوشت اش حرام می شده، حیوان بیچاره را بیرون از قلعه، پای دیوار رها می کرده اند تا نیمه شب طعمه ی کفتارها، شغال ها یا شاید گرگ های بیابان بشود. این را نمی توانم با اطمینان بگویم. اما به هر رو پاسی از شب که می گذشته صدای زوزه و ناله ی حیوانات درنده و گرسنه کم کم  به گوش می رسیده و این به معنای آغاز نمایشی لبریز از هیجان بوده که هر از گاهی آن دختر کم سن و سال، به همراه همبازی های ساده دل تر از خود اش از بالای دیوار بلند قلعه، شاید زیر روشنایی مهتاب به تماشا می نشسته و بعد حتما تا چند روز احساس کیفی عمیق و مرموز را در خلال کار بی پایان روز زیر پوست خود احساس می کرده و با یادآوری برق نگاه دریده ی جانوران بی خانمان به استواری دیوارهای قطور قلعه شک می کرده است. برای من که ماجرا را از زبان مادربزرگ ام از پس گذشت سالیان دراز در دنیایی که با دنیای کودکی آن پیرزن زنده دل فاصله ای سنجش ناپذیر داشت می شنیدم، تصور کشاکشی که تا هنگام سحر میان جانوران گرسنه ی بیابان و سگ های نگهبان در می گرفته، سگ هایی که انگار هر کدام به تنهایی حریف چند گرگ می شده اند، دارای تاثیری چنان عمیق و ماندگار بود که هنوز هم می توانم به آسانی در تب و تاب و التهاب احساس آن پسربچه ی خیالباف به هنگام شنیدن خاطرات دور و دلربای مادربزرگ سن دیده اش که با وجود شیرین کاری های مرگ در گوشه و کنار زندگی خود هنوز با اشتیاقی مثال زدنی در وسواس ها و شهوت های زندگی شرکت می کرد، شریک شوم. دزدان برای تصاحب طعمه ی باد آورده با احتیاطی که مثل دیواری سست و رو به ویرانی، هجوم شهوت و بی تابی برای دریدن لاشه را در پس خود به سختی نگاه می داشته، به سمت بوی گوشت رو به فساد کشیده می شده اند و هر قدم که به هدف نزدیک تر می شده اند تحمل جانب احتیاط برای شان سخت تر می شده و وقتی اولین دندان را در گوشت لذیذ طعمه ی خود فرو می کرده اند حالت جنون به آن ها دست می داده و با نیرویی که بر اثر چشیدن طعم خون دو چندان شده بوده، شروع به کشیدن لاشه می کرده اند. اما سگ ها به زودی متوجه آن ها می شده و برای تار و مار کردن لشکر یاغیان دست به کار می شده اند. برای همین شکارچیان، غرولندکنان پا به فرار می گذاشته اند و آنقدر در افق دور می گریخته اند که دیگر به چشم نیایند و سگ ها از تعقیب آن ها منصرف بشوند. اما بعد دوباره همان چشم های براق و همان ناله های دردناک و همان جنب و جوش های دیوانه وار از سر گرفته می شده و لاشه در هر بار تلاش چند ده قدم از دیوار قلعه دورتر می شده. و این همیشه دزدان بوده اند که عاقبت پیروز میدان می شده اند و مزد همت بلند خود را برای به چنگ آوردن جسد حیوان بیچاره می گرفته اند.

حالا هر وقت نگاه ام به این شکاف باریک می افتد به یاد جنازه ای می افتم که قدم به قدم از دیوار قلعه دور می شد و علی رغم مقاومت سگ های قوی و تیز دندان سرانجام نصیب شکارچیان گرسنه ی بیابان می شد. کاش همت من برای پر کردن این شکاف کوچک به اندازه ی شغال ها و کفتارها برای تصاحب لاشه ی سنگین آن مرده خر بود.